Brousso-rasiero
Erica cinerea
Ericaceae
Nom en français : Bruyère cendrée.
Descripcioun :La brousso-rasiero se rescontro soulamen au couchant de noste relarg qu'èi pulèu uno planto coumuno dóu coustat de l'atlantico. Au contro di brusc que fan de bartas un pau grand, aquelo èi pu basso. Trachis, parié, dins lis endré séusous, sablo e savèu. Se recounèis à si pichòti flour roso e redouno en enflourejado e à si fueio bèn verdo en long, primo, verticilado pèr 3-4 e quàsi sènso péu.
Usanço :La brousso-rasiero èi vertuouso contro lis enfecioun urinàri e li graviho dóu ren (Erica vèn dóu gre e vòu dire roumpre). Se pren en tisano, (30 à 40 g de flour seco pèr litre d'aigo).
Port : Aubret
Taio : 20 à 60 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Erica
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Jun à óutobre
Liò : Bos clar
- Champino
- Pinedo
- Sablo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco-Ouèst
Ref. sc. : Erica cinerea L., 1753
Ourmèu
Ulmus minor
Ulmaceae
Àutri noum : Ourme, Óume.
Noms en français : Ormeau, Orme champêtre.
Descripcioun :L'ourmèu, vo l'ourme en mountagno mounte èi pu grand, se recounèis à si fueio pas simetrico à la baso e à si fru.
Usanço :"Se fahié la ramo à l'autouno [...] avans que la fueio toumbe, quand èro enca vèrdo quoi [...] se coupaves tròu tard, toumbavon tout [...] au mes d'óutobre. Fahian de fais abouminable [...] après lei dounavian ei cabro coumo'cò, ou bèn li òu espoursaves [...] ei lapin atou, quand aviés pas tròu de fen, e bè dounaves un pòu de ramo [...] e fahié de bouon la. [...] Pèr aquelo ramo, ce que fahien tèms passa, pèr garda quaucarèn ! N'en nourrissien lei bèsti tout l'ivèr [...] L'ourme es bouon, oui pasqué tèn bèn la fueio. Castelano (04) (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). En Alouos se fasié d'"òri d'ourme" emé li galo pèr brula dins "lou calen o lou lanternoun".
Port : Aubre
Taio : 1 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ulmus
Famiho : Ulmaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 mm
Flourido :
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Febrié à mars
Liò : Ribiero
- Baragno
- Ermas
- Bartas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco-Caucasiano
Ref. sc. : Ulmus minor Mill., 1768